PSİKOPATOLOJİ SERİSİ
BÖLÜM 5: Somatoform Bozukluk (Psikosomatik Belirti Bozuklukluğu)
Somatoform Bozukluk, kişinin işlevselliğini bozan, altta yatan organik bir nedene bağlı olmadan ortaya çıkan birden fazla fiziksel belirti ile kendini gösteren bir hastalıktır. Günümüzde çoğu hastalığın oluşmasında psikolojik sorunlar bir faktör yani besleyici olarak görülmektedir ancak somatoform bozuklukta ana sebep psikolojiktir.
Mevcut bir tıbbi hastalığın varlığında kısmen duygusal faktörlerden kaynaklanan fizyolojik değişiklikler ile karakterize bozukluklar olarak tanımlanmaktadır. Kardiyovasküler, solunumsal, endokrinolojik, dermatolojik vb. çeşitli sistemlerde ortaya çıkabilmektedir. Somatik belirti bozuklukları, belirgin somatik veya bedensel semptomların göze çarptığı ancak ruhsal bozuklulardır. Kişiler genellikle, vücutlarında farklı bölgelerde oluşan ağrı, yorgunluk, baş dönmesi, çarpıntı vb. gibi bedensel şikayetler ile başvururlar. Aynı anda birden fazla belirtiden şikayetçi olunabileceği gibi, kalıcı ve sürekli nitelikte tek bir belirtiden de bahsedilebilir. Kişi, yüksek düzeyde bir sağlık korkusu ile kendisini kontrol etme davranışına da sahip olabilmektedir. “Tıbbi durumları etkileyen psikolojik etkenler” olarak da adlandırılmaktadırlar.
Somatoform bozukluklar altı alt başlıkta incelenir. Bunlar:
- Somatizasyon bozukluğu
- Hipokondriyazis
- Konversiyon bozukluğu
- Ağrı bozukluğu
- Beden dismorfik bozukluğu
- Ayrışmamış somatoform bozukluk
Somatoform Bozukluk (Psikosomatik Belirti Bozuklukluğu) Belirtileri Nelerdir ?
- Baş ağrısı
- Karın ağrısı
- Yüksek endişe
- Sürekli yorgunluk, bitkinlik
- Ağrılar
- Denge sorunları
- Görme bozuklukları
- Sırt ağrısı
- Kas ağrıları
- Kalp ağrısı
- İrritabl Bağırsak Sendromu
- Çeşitli cilt hastalıkları
- Saç dökülmesi
PSİKOSOMATİK BELİRTİ BOZUKLUĞU (SOMATOFORM BOZUKLUK) TANISI NASIL KOYULUR?
Somatik belirti bozukluğunun tanı ölçütleri şöyle sıralanmaktadır:
Sıkıntı veren ya da günlük yaşamı önemli ölçüde kesintiye uğratan bir ya da birden çok bedensel belirti
Somatik belirti ya da belirtilere aşağıdakilerden en az birinin (düşünce, duygu ve davranış) eşlik etmesi;
- Kişinin belirtilerinin önemiyle orantısız süreklilik gösteren düşünceler
- Sağlıkla ya da somatik belirtilerle ilgili sürekli yüksek düzeyde kaygı
- Bu belirtilere ya da sağlık kaygılarına aşırı zaman ve içsel güç harcanması
Herhangi bir somatik belirti sürekli olarak bulunmasa da, aralıklı olarak en az 6 ay semptomatik olma durumu
Somatoform Bozukluk Tedavisi Nedir ?
- İlaç Tedavisi
- Psikoeğitim
- Psikometrik Testler
- Psikoterapiler (BDT, EMDR, Psikodinamik, Mindfulness, Hipnoterapi, Psikodrama, Şema, Aile, Grup)
- Ergoterapi (Müzik, Resim, Ebru, Seramik, El Sanatları, Beden ve Hareket Terapisi, Spor, Mutfak Atölyesi)
- Somatik Tedaviler (EKT, TMS)
- Rehabilitasyon Programları
- Yataklı Tedavi
TAKİPTE KALIN!
Uzman Psikolog Zeynep Ödemiş