Kişilik Bozuklukları Serisi Bölüm 6:
Narsistik Kişilik Bozukluğu
Narsistik Kişilik Bozukluğu, kişinin hemen her konuda diğer insandan daha iyi olduğunu düşünmesi ve üstün, biricik, ayrıcalıklı, özel olduğu, özel muameleyi hak ettiği gibi bir inanışa sahip olmasıdır. Yani bozulmuş kendilik algısıdır. Pek çok sıradan kişinin narsistik özellikleri olabilmektedir fakat narsistik özellikler sıradan bir kişide belirli zamanlarda ve belirli durumlarda görülürken, narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerde hayatın her bölümüne yayılmıştır
Narsist kişiler ayrıca davranışlarının diğer insanlar üzerindeki etkisini de anlayamaz, kolay empati kuramazlar. Şayet yeterince övgü, hayranlık, ilgi ve ayrıcalık göremezlerse, tüm bunları fantezi dünyalarında kurgularlar. Herkes tarafından tanınan ünlü biri olacakları, kısa zamanda şöhrete kavuşacakaları, büyük bir ödül kazanacakları yönünde hayaller kurabilirler.
Narsist Bir Kişide En Belirgin Özellikler :
- Abartılı bir özgüven
- Hayranlık bekleyişi
- Yeteneklerini yüceltmek
- Ayrıcalıklı ve üstün olduğunu düşünmek ve böyle insanlarla iletişimde olmak istemek.
- Empati duygusundan yoksun olmak.
- Kıskanılmak istemek.
- Gerçekçi olmayan hayaller kurmak ( sınırsız güç, çok para, çok şöhret gibi…)
- Yalan söylemek
- Manipüle etme
Neden Narsisizm Ortaya Çıkar?
Genellikle ergenlikte ya da erken yetişkinlikte ortaya çıkar ancak çocukluk çağında da karşılaşmak mümkündür. Ebeveyn davranışları, ailenin çocuğa karşı tutumu, yetiştiği ortam narsistik kişilik bozukluğunun oluşumuna zemin hazırlayan faktörlerdir.
- Çok yargılanan ve eleştirilere maruz kalan çocuklar,
- Yetenekleri aşırı yüceltilmiş ve tüm istekleri anında gerçekleştirilmiş çocuklar,
- Sürekli bir tezahurat, temaşa ve övgü almış, ceza ile çok yüzleşmemiş çocuklar,
- İhmale uğramış, ilgilenilmemiş çocuklar,
- Sevilmemiş, şefkat görmemiş çocuklar,
- Duygusal istismara uğramış çocuklar,
Narsisizmin Çeşitleri var mıdır?
Bilinenin aksine narsisizm yalnızca büyüklenici yapıdan oluşmaz, son zamanalrda patolojik narsisizmin pek çok boyutunun olduğu gözlemlenmiştir. En yaygın ve bilinen narzizm türleri şu şekildedir;
Sağlıklı Narsizm: Hemen her kişide bulunmaktadır ve narsizm bireyin kendi değerinin farkında olması, neler üzerinde hakkının bulunduğunu kavraması işlevini üstlenen bir dürtüdür. Dış gerçeklik ile uyumlu ve sınırları olan boyutta olduğu müddetçe bir problem olmaz. Diğer taraftan
Büyüklenmeci Narsizm: Bu yapıda olan bireyler kendi becerilerini, haklılık duygularını belli ederler. Bu durum bir takıntı oluşturur. Çevresindekilere etkilerini önemsemeden büyüklenmeci davranışlarını devam ettirirler.
Savunmasız-Kırılgan Narsizm: Büyüklenmeci narsizmin tersi olacak şekilde bu bireyler genel olarak çekingen ve duyarlı bir kişiliğe sahiptir. Eleştirilmeye karşı aşırı duyarlı ve tepkilidirler. Kendilerine yapılan eleştirilere karşı yoğun bir savunma ve tepki gösterirler.
Narsist Kişilik Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?
Narsizm kişilik bozukluğu tedavisinde psikoterapi görüşmeleri ile kişiye kendi düşünce ve davranışlarının farkında olmasını sağlamak amaçlanır. Aynı şekilde çevresinde yarattığı etki konusunda da farkındalık oluşturulmaya çalışılır. Çünkü kişilik bozuklukları sadece bu bozukluğa sahip olan bireyi değil, birlikte yaşadığı yakın çevresindeki kişileri de olumsuz etkiler. Terapist, eşlik eden kaygı ve depresyon benzeri farklı problemleriniz mevcut ise ilaç tedavisini eklemek için tavsiye ve pstikiyatrist yönlendirmesinde bulunabilir.
NOT : Kişilik Bozuklukları serimiz “Histriyonik Kişilik Bozukluğu” ile devam edecek. TAKİPTE KALIN