Kişilik Bozuklukları Serisi Bölüm 4:
Sınırda (Borderline) Kişilik Bozukluğu
Kişinin yaşam kalitesini her yönden olumsuz etkileyen, hem kendisine hem de çevresindeki kişilere zorlayıcı durumlar yaşatmasına neden olan ve işlevselliği, hayata, ilişkilere uyumu önemli ölçüde olumsuz etkileyen ciddi bir bozukluktur.
Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerin insanlar hakkındaki fikirleri ve yorumları sebepsiz yere çok hızlı değişebilir. Romantik ilişkilerinde duyguları çok yoğun düzeyde yaşarlar ve terk edilmeye karşı aşırı duyarlı oldukları için terk etmek isteyen partnere karşı aşırı tepkisel ve saldırgan veya manipülatif olabilirler. Bir gün çok samimi bir arkadaşı olarak gördüğü birine, ertesi gün bir düşmanmış gibi davranabilir. Bu nedenle insanlarla olan ikili ilişkileri istikrarsızdır.
Borderline Kişilik Bozukluğuna Neden olan faktörler:
• Psikiyatrik hastalıklar, pek çok farklı etmenin bir araya gelmesi ile ortaya çıkar. Bu nedenle her travma geçiren kişide ya da ailesinde borderline bozukluğu gelişir demek doğru bir yaklaşım olmaz.
• Yapılan çalışmalarda, borderline hastası bir kişinin beyninde yapısal ve işlevsel birtakım farklara rastlanmıştır. Ancak bu yapısal farklar borderline oluşturur şeklinde net ve mutabık kalınan bir kanı yoktur ve genetik geçişi konusunda şüpheler vardır.
• Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişiler arasında çocukluk döneminde ihmal, taciz, terk edilme gibi olaylar yaşayanların sayısı oldukça fazladır. Buradan yola çıkarak erken yaşta karşılaşılan bu travmatik yaşantıların hastalık gelişimine yol açtığı düşünülmektedir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tanısı Alan Kişilerde Görülen Belli Başlı Özellikler Şunlardır :
• İnsanlarla ilgili jet hızıyla değişen duygu ve yorumlar ( çok yüceltme, hemen ardından çok yerme gibi…)
• Çok çabuk yakın ilişki kurma ya da yakın olduğu biriyle sebepsiz yere, aniden iletişimi kesme.
• Riskli ve tedbirsiz davranışlar (Dikkatsiz ve hızlı araba sürme, çok para harcama, yeni tanıdığı kişilerle hızlıca cinsel ilişkiye girme, alkol-sigara-madde gibi keyif veren alışkanlıklara düşkünlük gibi…)
• Öfke kontrolünde problem yaşama
• Boşlukta hissetme
• Ani gerçekleşen ve yoğun yaşanan ruh hali değişimleri,
• Kendine zarar verme
• İntihar düşüncesi veya girişimi
• Diğer insanlar hakkında yersiz bir şüpheciliğe kapılma, güven problemi yaşama.
Eşlik eden bazı diğer psikiyatrik hastalıklar :
• Depresyon
• Anksiyete
• Alkol/uyuşturucu bağımlılığı
• Bipolar bozukluk
• Yeme bozuklukları
• Dikkat dağınıklığı/Hiperaktivite bozukluğu şeklinde sayılabilir.
Tedavisi var mıdır? Varsa hangi yöntemler kullanılır?
Psikoterapi, borderline kişilik bozukluğundaki en temel ve yaygın yöntemdir. Gerekli görüldüğü durumlarda ilaç tedavisi eklenebilir. Hastanın kendine ve veya diğer insanlara zarar verme şüphesi varsa hastane yatışı da düşünülebilir.
Psikoterapi ile hastanın;
• Bozulmuş şlevselliğini geri kazanması, hayata ve ilişkilere uyum düzeyi artırmaya çalışılır.
• Duygu düzenleme ve bozulmuş bilişler-düşüncelere üzerinde çalışarak işlevsellik artırılmaya çalışılır.
• Dürtüselliğinin azaltılması amaçlanır.
• Empati yeteneğinin geliştirilerek ikili ilişkilerin daha sağlıklı hale getirmesi hedef alınır.
• Hastalık ile ilgili psikoepitim ile bilgilendirmeler yapılır.
NOT : Kişilik Bozuklukları Serimiz “Narsistik Kişilik Bozukluğu” ile takip edecek. TAKİPTE KALIN…